opracowany na zlecenie Krajowej Izby Gospodarczej przez Fundację "Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym" na podstawie materiałów dostarczonych przez Institute of Business Ethics z Londynu
- PREAMBUŁA
Budowanie gospodarki rynkowej w Polsce jest związane z koniecznością przestrzegania zasad etyki i kultury przedsiębiorczości. Krajowa Izba Gospodarcza dostrzega dążenie do uczciwości i rzetelności w działalności gospodarczej wśród rosnącej grupy przedsiębiorców, dla których przestrzeganie norm etycznych i powszechnie przyjętych wzorców zachowań staje się faktem. Działania zmierzające do zapewnienia wysokiej jakości produktów i usług, rzetelności wobec kontrahentów, pracowników skarbu państwa i środowiska świadczy o odpowiedzialnym podejściu do kierowania firmą i jest jednym ze źródeł sukcesu. W warunkach dużej konkurencji firma nie może funkcjonować w dłuższym okresie bez korzystnej oceny otoczenia i bez przestrzegania norm etycznych.
Krajowa Izba Gospodarcza zachęca przedsiębiorców do przyjmowania kodeksów etyki i informowania o tym klientów i kontrahentów. Wzorem dla tych zasad, przyjmowanych przez indywidualne podmioty może być prezentowany Kodeks etyki w działalności gospodarczej.
Krajowa Izba Gospodarcza stoi na stanowisku, że we wszystkich działaniach przedsiębiorstwa niezbędne jest zachowanie podstawowych wartości etycznych i uznanie zobowiązań wobec wszystkich zainteresowanych działalnością firmy. Uczciwość jest warunkiem koniecznym dla osiągnięcia stabilności przedsiębiorstwa i sukcesu. Reputacja firmy i zaufanie do niej jest jedną z największych wartości firmy. Przyjęcie Kodeksu oznaczać będzie uznanie wspomnianych wartości i zobowiązanie do regularnego monitorowania.
- STOSUNKI Z KLIENTAMI
- Przedsiębiorstwo będzie dostarczać produkty i usługi wartościowe, dobrej jakości, solidnie wykonane i bezpieczne w użytkowaniu.
- Będzie oferowało produkty zgodnie z narodowymi i międzynarodowymi standardami lub w przypadku ich braku, przeprowadzi stosowne testy bezpieczeństwa.
- Nie będzie świadomie podawać niepełnych informacji oraz wprowadzających w błąd opisów dotyczących oferowanych usług i produktów.
- Nie będzie świadomie ukrywać szkodliwego działania produktów.
- W przedsięwzięciach reklamowych i innych formach przekazu firma będzie unikać podawania nieprawdziwych, przesadzonych lub niepełnych informacji.
- Dla zapewnienia pełnej satysfakcji klientów przedsiębiorstwo będzie zapewniać wysoki standard usług serwisowych.
- Pracownicy przedsiębiorstwa nie powinni dawać klientom pieniędzy ani prezentów, które mogą być traktowane jako korzyści materialne.
- Firma będzie unikać praktyk, zmierzających do zwiększenia sprzedaży przez jakiekolwiek przedsięwzięcia marketingowe niezgodne z prawem.
- Firma będzie utrzymywać w tajemnicy zastrzeżone informacje uzyskane od klienta.
- STOSUNKI Z AKCJONARIUSZAMI, UDZIAŁOWCAMI I INNYMI INWESTORAMI
- Firma będzie dbać o interesy akcjonariuszy, udziałowców i pozostałych inwestorów, a także nie uczyni niczego, aby uprzywilejować jedną grupę inwestorów kosztem drugiej.
- Firma powinna dążyć do osiągnięcia atrakcyjnej stopy zwrotu kapitału w długim okresie.
- Firma będzie uczciwie informować o swojej polityce, osiągnięciach i perspektywach rozwoju.
- STOSUNKI Z PRACOWNIKAMI
- Stosunki przedsiębiorcy z pracownikami będą oparte na szacunku dla ich godności osobistej.
- Firma będzie przyjmować i awansować pracowników, biorąc pod uwagę kwalifikacje wymagane na danym stanowisku. Pracownicy nie będą dyskryminowani ze względu na rasę, religię, narodowość, kolor skóry, wiek, płeć, stan cywilny czy inwalidztwo.
- Firma będzie dążyć do zapewnienia stabilnych miejsc pracy oraz rzetelnie informować pracowników o perspektywach zatrudnienia.
- Firma jest zobowiązana zapewnić czyste, zdrowe i bezpieczne środowisko pracy zgodnie ze standardami i przepisami prawa.
- Pracownicy ze swej strony mają obowiązek dołożyć starań, aby uniknąć wypadków, zranienia siebie, swoich kolegów, a także osób postronnych.
- Przedsiębiorstwo zapewni poufność danych medycznych przekazywanych przez pracowników. Wyniki badań okresowych nie będą udostępniane innym pracownikom i osobom postronnym.
- Z myślą o docenieniu wysiłków poszczególnych osób mających wkład w sukces firmy, przedsiębiorstwo będzie stosować reguły przejrzystej i czytelnej polityki wynagradzania. Reguły systemu wynagradzania będą tak skonstruowane, aby uwzględnić wkład indywidualny każdego pracownika.
- Firma będzie pomagać pracownikom w podnoszeniu kwalifikacji i wspierać ich dalszą karierę w środowisku pracy.
- Firma będzie informować pracowników o celach swojej działalności i zadaniach na poszczególnych stanowiskach pracy.
- Informacje uzyskane od pracowników podczas pracy nie będą używane dla jakiegokolwiek innego, konkurencyjnego celu niż ten, dla którego były udostępnione.
- Firma powinna ujawnić interesy osobiste pracowników na stanowiskach kierowniczych i ich rodzin, członków organów firmy i ich rodzin związanych z działalnością przedsiębiorstwa.
- Firma nie będzie tolerować molestowania seksualnego i innych form maltretowania psychicznego lub fizycznego pracowników.
- Firma jest zobowiązana uznać swoje szczególne obowiązki wobec pracowników, którzy w nie długim czasie przejdą na emeryturę.
- Firma będzie wspierać więzi koleżeńskie i więzi z emerytami, pracującymi poprzednio w przedsiębiorstwie.
- Przy wykupywaniu dodatkowego ubezpieczenia emerytalnego firma będzie się kierować wyłącznie korzyścią pracowników. Przedsiębiorstwo dołoży wszelkich starań, aby wybrać najbardziej bezpieczną ofertę towarzystwa ubezpieczeniowego lub funduszu inwestycyjnego.
- Firma wypracuje procedury rozstrzygania sporów i uczyni wszystko, aby rozwiązać te spory bez dopuszczenia do eskalacji konfliktu.
- Firma będzie dążyć do zapewnienia jak najpełniejszej komunikacji z każdym pracownikiem. Przedsiębiorstwo będzie uznawać potrzebę informowania i konsultowania pracowników w zespołach, w których pracują. Tam gdzie jest to możliwe, pracownicy będą także należycie reprezentowani w negocjacjach. Jeśli istnieje odpowiednie porozumienie ze związkami zawodowymi, firma zapewni stosowne rozwiązania, które ułatwią konstruktywny dialog.
- Firma będzie rzetelnie informować pracowników o opłacanych składkach na ubezpieczenie społeczne oraz o charakterze zawieranych umów. Pracownicy zostaną powiadomieni o zawarciu umowy cywilno - prawnej. Firma nie będzie korzystała z zawierania umów cywilno - prawnych w przypadkach niedozwolonych przez prawo.
- W przypadku konieczności zwolnienia pracowników, firma podejmie starania, aby w miarę możliwości pomóc w znalezieniu nowej pracy.
- STOSUNKI Z KONTRAHENTAMI
- Stosunki pomiędzy firmą i kontrahentami powinny być oparte na wzajemnym zaufaniu.
- Zapłata za wykonaną usługę lub dostarczony towar będzie uiszczona w terminie i zgodnie z zawartą umową.
- Siła finansowa firmy nie będzie nadużywana.
- Firma uznaje, że przyjmowanie prezentów lub innych świadczeń przez pracowników współpracującej firmy może powodować sytuacje postrzegane jako próba skłaniania do ofiarowania w zamian pewnych korzyści dla darczyńcy. Następujące reguły powinny być przestrzegane:
- nie należy nakłaniać nikogo do przyjęcia prezentu,
- nie należy dawać prezentów pieniężnych,
- rozsądne, małe upominki i przejawy gościnności mogą być zaakceptowane, jeżeli nie powodują żadnego zobowiązania u obdarowanego i mogą być odwzajemnione w takim samym stopniu,
- należy informować przełożonych o każdym otrzymanym kosztownym prezencie oraz o wyświadczonej przysłudze, związanych z firmą, z którą prowadzona jest współpraca.
- Informacje dotyczące stosunków pomiędzy firmą a kontrahentami powinny być traktowane jako poufne.
- RELACJE Z KONKURENCJĄ
- Firma będzie uczciwie współzawodniczyć z konkurentami i nie będzie podważać ich reputacji.
- W kontaktach z konkurencją, pracownicy będą unikać sytuacji umożliwiających przekazanie poufnych informacji dotyczących firmy.
- Firma nie będzie próbowała pozyskać informacji dotyczących konkurencji środkami nielegalnymi. Zaliczyć do nich można szpiegostwo przemysłowe, zatrudnianie pracowników konkurencji, w celu otrzymania od nich tajnych informacji, nakłanianie personelu konkurencji lub jej klientów do ujawniania posiadanych przez nich informacji oraz inne środki wyżej nie wymienione.
- Firma nie będzie stosować restrykcyjnych praktyk handlowych, niezgodnych z prawem.
- POWIĄZANIA Z WŁADZAMI I LOKALNYMI SPOŁECZNOŚCIAMI
- Firma dołoży wszelkich starań, aby być wrażliwym społecznie podmiotem gospodarczym, będzie służyć społeczności poprzez działalność korzystną dla firmy i społeczności, oraz zapewnianie korzystnych możliwości zatrudnienia i dobrych warunków pracy.
- Przedsiębiorstwo będzie brało pod uwagę interesy całego otoczenia, starając się uwzględnić zarówno interes krajowy, jak i lokalny.
- Firma powinna wspierać w miarę możliwości społeczność lokalną. Ewentualne dotacje na cele charytatywne będą przyznawane w ramach zasad ustalonych przez właściciela.
- ŚRODOWISKO NATURALNE
- Przedsiębiorstwo w swojej działalności będzie kierowało się wysokim stopniem odpowiedzialności za środowisko naturalne.
- Firma jest zobowiązana dbać o ochronę środowiska, a zasoby naturalne użytkować w sposób odpowiedzialny. W związku z powyższym powinna:
- starać się, aby cykl produkcyjny, gospodarka ściekowa, usuwanie odpadów, emisja spalin i hałasu mieściły się w wyznaczonych standardach,
- analizować efekty każdego nowego przedsięwzięcia dla środowiska,
- przeprowadzać regularne przeglądy oddziaływania firmy na środowisko,
- mieć szczególny wzgląd na ochronę żyjących w naturze zwierząt i roślin,
- informować społeczność, wśród której firma działa, o przeprowadzanym przez nią programie ochrony środowiska.
- Stosowanie przez firmę testów na zwierzętach jest dopuszczalne tylko w przypadkach koniecznych oraz po upewnieniu, że są one zgodnie z polskimi i międzynarodowymi standardami opieki nad zwierzętami.
- ZWIĄZKI BIZNESU Z POLITYKĄ
- Działania firmy będą charakteryzować się pełnym poszanowaniem dla prawa, realizowanego przez demokratycznie powołane władze lokalne, regionalne i ogólnokrajowe.
- Firma nie będzie wspierać działalności politycznej opartej na krzewieniu nienawiści, uprzedzeń oraz dyskryminacji wobec określonych grup lub osób.
- Polityka firmy w zakresie wspierania działalności społecznej i politycznej powinna być jawna.
- Firma nie będzie traktować w sposób szczególnie uprzywilejowany polityków i przedstawicieli władzy.
- ZAMÓWIENIA PUBLICZNE
Firma będzie przestrzegać Ustawy o zamówieniach publicznych, a w szczególności:
- Nie będzie się starała wpływać na osoby podejmujące decyzję poprzez wręczanie im prezentów, obiecywanie korzyści oraz dawanie gratyfikacji finansowych.
- Poda w swojej ofercie takie warunki merytoryczne, które rzeczywiście będzie w stanie spełnić.
- Rzetelnie przedstawi w swojej ofercie osiągnięcia i doświadczenia.
- Nie będzie podejmować działań dyskredytujących konkurentów.
- ZAGADNIENIA ZWIĄZANE Z MIĘDZYNARODOWYM BIZNESEM
- Firma zobowiąże się do przestrzegania panującego w innych krajach prawa i mieszkającej w nim społeczności.
- Firma będzie respektować tradycje i kulturę w każdego kraju, w którym działa.
- Firma będzie działać odpowiedzialnie w zakresie międzynarodowego handlu, zgodnie z uznanymi przez Polskę porozumieniami.
- WDRAŻANIE KODEKSU
- Wdrażanie Kodeksu powinno być połączone z monitorowaniem przestrzegania wdrażania programu etycznego.
- Ścisłe stosowanie kodeksu powinno być efektem edukacji pracowników, w zakresie przyjętych zasad.
- Firma powinna monitorować zgodność podejmowanych decyzji i metod działania z przyjętymi w Kodeksie zasadami.
- Celem firmy powinno być stworzenie korzystnego klimatu pracy i szans dla pracowników oraz szczere wyjaśnianie wszelkich kwestii dotyczących zachowań i decyzji uważanych za naganne etycznie.
Copyright: Fundacja Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym.